Opslag- en stookdemonstratie Beetsterzwaag
In Beetsterzwaag was het de bedoeling om oogsten, opslag en stoken met grotere chunks afkomstig uit lokaal landschapshout te demonstreren. In Beetsterzwaag verwarmt een 1 Megawatt (MW) houtsnipper CV-ketel ketel een revalidatiecentrum en een school. Het is een middelgrote installatie met een hydraulisch toevoersysteem voor de houtsnippers. Een dergelijk toevoersysteem kan prima grotere chunks aan, ook de eindstukken.
De randvoorwaarden in het project ‘optimaal resultaat met lokale biomassa’ waren ambitieus: marktconform oogsten. De eerste stap “het oogsten” is niet gelukt, en daarmee ook de volgende stappen. Moeilijkheid was het organiseren van het oogsten voor een marktconforme prijs (een projectdoelstelling). Daarmee wordt bedoeld dat er vanuit het project geen geld wordt toegelegd om het oogsten mogelijk te maken. De eigenaren van de landschapselementen verwachten dat “om niet” geoogst kan worden en de productiekosten van houtsnippers uit het in deze regio ongesubsidieerde landschapsonderhoud blijken hoger dan de prijs van aangeboden houtige biomassa uit andere bronnen (de ‘lokale’ markt, gratis gebracht, etc.). Het verschil tussen de maximaal wenselijke koopprijs en de productiekosten was enkele euro’s per m3 chunks.
Onderstaande tabel geeft de begrootte productiekosten van chunks weer van een Elzensingel van ca. 2 km, welke naar verwachting 500 m3 oplevert: 16,5 euro/m3 of ca. 7,5 €/GJ vers geleverd op de plaat in Beetsterszwaag.
Deze productiekosten van ca. 7,5 euro/GJ zijn vergelijkbaar met andere voorbeelden in het Noorden van het land waarbij met andere verkleinmachines werd gewerkt. Bijvoorbeeld in de praktijkproeven in de Noordelijk Friese Wouden met Elzensingels (Gerard van Drooge, 12-12-2012). De oogstkosten van Elzensingels waren daar 65 euro/ton vers, ca. 7,5 euro/GJ. Drooge gaf aan dat de marktprijs destijds in Friesland tussen de 3,5 à 4,5 euro/GJ lag voor verse Elzensnippers.
Geprobeerd is voor Beetsterzwaag voor seizoen 2013/2014 voldoende landschapselementen te organiseren (tenminste 10 km) om een marktconforme prijs voor alle partijen te realiseren. Dat blijkt lastig want dat vereist samenwerken in het gebied, waarbij velen al bezig zijn met een eigen programma. Extra moeilijkheid voor seizoen 2013/2014 is dat in zomer en najaar 2013 een windhoos en een aantal stormen hebben gezorgd voor een overmaat aan houtige biomassa op de opslagplaat in Beetsterzwaag en op markt rondom Beetsterzwaag en een lage biomassaprijs.
Na het oogsten was in Beetsterzwaag een opslag- en stookdemonstratie/ praktijkproef van 400 à 500 m3 chunks voorzien. De opslag zou op verschillende manieren plaatsvinden. Bijvoorbeeld zowel met en zonder afdekken met een semipermeabel vlieszeil. Bij opslag zou gekeken worden naar de vochtigheid voor en na opslag en het verlies aan droge massa (broei). En, zo mogelijk zou vergeleken worden met andere typen houtsnippers. Voor de stookdemonstratie zou onder meer worden bijgehouden de geleverde hoeveelheid warmte en het elektriciteitsverbruik. Deze demonstratie/praktijkproef heeft niet plaats gehad omdat het oogsten niet van de grond is gekomen.
Wat zouden grotere chunks hypothetisch gezien aan meerwaarde hebben kunnen opleveren? De productiekosten van vers hout van 50 % vochtigheid waren 7,5 euro per GJ. Wat zouden de brandstofkosten kunnen zijn na de opslag van een half jaar? Twee hypotheses voor de brandstofkosten na opslag, berekend met E-land:
- Chunks in ‘best case’ scenario: 3 % verlies aan droge massa,droging naar 25 % vochtigheid,
6,9 euro per GJ - Chips in ‘best case’ scenario: 15 % verlies aan biomassa met gecontroleerd droogbroeien naar 25 % vochtigheid,
8,1 euro per GJ
Deze hypotheses zijn dus niet getoetst in het project. Volgens de hypothese kan er een interessant verschil gemaakt worden met de opslagpraktijk. Echter nog niet zo groot dat het de hiervoor genoemde marktprijs en oogstkosten bij elkaar kan brengen: dat was 3 à 4 euro/GJ.
